đồng hồ sinh học trong ngày

Ngày 28/1/1946, Hồ Chí Minh viết một bài đăng báo Cứu quốc, có đoạn viết: "Tôi phải nói thật: những sự thành công là nhờ các đồng chí cố gắng. Hồ Chí Minh quy định mấy môn trong thi tuyển công chức? 1350 Câu trắc nghiệm môn Sinh học đại cương 1346 câu 4101 lượt Trong đó, đồng ý tiếp nhận lại cả 135 học sinh của trường THPT Lương Thế Vinh, TP.Cẩm Phả. Trước đó, ngày 11.8, 135 học sinh lớp 10 của trường THPT Lương Thế Vinh, TP.Cẩm Phả đang học thì bất ngờ bị nhà trường trả lại hồ sơ và phải dừng việc học, đồng thời Tư tưởng Hồ Chí Minh: Đường lối cách mạng của ĐCS Việt Nam: Mức lương bình quân của nhân sự ngành Sinh học là 10 triệu đồng/tháng, với những sinh viên vừa ra trường chưa có kinh nghiệm hoặc nhân sự đã có kinh nghiệm làm việc sẽ có mức lương tăng hoặc giảm khác Giao dịch của tự doanh đang thể hiện rõ tính 2 chiều: bán mạnh trên cơ sở nhưng cùng đồng thời mở vị thế long phái sinh. Giá trị bán ròng của khối tự doanh trên HOSE là gần 440 tỷ đồng, trong khi đó họ lại mở vị thể long khá mạnh với giá trị ròng là 591 tỷ đồng Học sinh trường THPT Võ Trường Toản và THCS Nguyễn Du đoạt giải Nhất cuộc thi DigiTrans Edtech 2022 Ngày 14/10/2022 18:02. Những câu hỏi thường gặp trong Hội thi Tôi yêu khoa học lần VII năm 2022; Trắc nghiệm trí thông minh và thiên hướng học tập Ngày 04/10/2022 08:12. model baju batik untuk orang gemuk agar terlihat langsing. Đồng hồ sinh học của cơ thể con người, còn được gọi là nhịp sinh học, có thể bị cản trở bởi nhiều thứ như tiếp nhận quá ít ánh sáng ban ngày, tiêu thụ quá nhiều caffeine hoặc bỏ bê việc tập thể dục thường xuyên. Bài viết dưới đây sẽ xem xét những cách tốt nhất và dễ nhất mà bạn có thể "cài đặt lại" đồng hồ sinh học của mình để đảm bảo bạn có một giấc ngủ ngon. Những thay đổi sinh lý trong suốt một ngày được điều chỉnh bởi một hệ thống sinh học bao gồm một “đồng hồ trung tâm” nằm sâu trong trung tâm của não và nhiều “đồng hồ” nằm ở các bộ phận khác nhau của cơ cứu này được công bố trên Tạp chí FASEB xuất bản bởi Liên đoàn các Hiệp hội Sinh học Thực nghiệm Hoa Kỳ, bao gồm 16 tình nguyện viên khỏe mạnh được nghiên cứu trong các buồng cách ly tạm thời. Những kết quả này lần đầu tiên cho thấy đồng hồ sinh học ngoại vi nằm trong các tế bào bạch cầu có thể được đồng bộ hóa thông qua việc sử dụng viên người cơ bản là sinh vật hoạt động ban ngày, khi thức đêm quá nhiều sẽ sẽ phá vỡ đáng kể đồng hồ sinh học trong cơ thể. Về lâu dài, chúng có thể dẫn đến tỷ lệ cao các vấn đề sức khỏe khác nhau, chẳng hạn như các vấn đề về chuyển hóa, tim mạch hoặc thậm chí là một số loại ung thư."Các vấn đề về điều chỉnh lịch làm việc không điển hình là một vấn đề lớn đối với xã hội. Các nghiên cứu trước đây của chúng tôi cho thấy rõ ràng rằng, đồng hồ sinh học không đồng bộ làm gián đoạn giấc ngủ, hiệu suất và các thông số tim của những người làm ca đêm. Tuy nhiên, cách tiếp cận hiện tại đối với những vấn đề này có những hạn chế đáng kể, như một liệu pháp đơn lẻ không thể giải quyết sự gián đoạn xảy ra trong tất cả các đồng hồ sinh học. Ví dụ, khi sử dụng không đúng cách, liệu pháp ánh sáng thậm chí có thể làm trầm trọng thêm tình hình", Tiến sĩ Diane B. Boivin, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Điều trị Nhịp tim, nơi tiến hành nghiên cứu nói chếChúng ta vẫn chưa hiểu đầy đủ về cơ chế mà đồng hồ sinh học ngoại vi thích ứng với công việc làm ca đêm ở người nhưng người ta cho rằng, những đồng hồ này về cơ bản phụ thuộc vào đồng hồ trung tâm."Các gen đồng hồ là thứ điều khiển đồng hồ sinh học của chúng ta và những gen này hoạt động trong tất cả các cơ quan của chúng ta. Các nghiên cứu trên động vật đã chỉ ra rằng, đồng hồ trung tâm trong não của chúng ta gửi tín hiệu đến đồng hồ ở các cơ quan khác của chúng ta. Glucocorticoid dường như đóng vai trò trung tâm. Tuy nhiên, cho đến nay, chưa ai chứng minh được rằng cortisol một glucocorticoid đóng vai trò này ở người", Tiến sĩ Nicolas Dermakin, Giám đốc Phòng thí nghiệm Sinh học phân tử cho biết."Chúng tôi đã nghiên cứu sự biểu hiện nhịp nhàng của các gen đồng hồ trong các tế bào bạch cầu để xem cách chúng điều chỉnh để đáp ứng với glucocorticoid. Các tế bào này tham gia vào phản ứng của cơ thể chúng ta trước các cuộc tấn công từ nhiều mầm bệnh. Do đó, nghiên cứu này cho thấy nhịp sinh học có thể đóng một vai trò trong việc kiểm soát miễn dịch.” Tiến sĩ Marc Cuesta, một nghiên cứu sinh sau tiến sĩ làm việc trong phòng thí nghiệm của Tiến sĩ Boivin và Tiến sĩ Dermakin cho biết thêm chức năng miễn dịch ở những người làm ca trình trước đây của Tiến sĩ Boivin và nhóm của bà đã chỉ ra rằng, việc cho công nhân tiếp xúc với ánh sáng rực rỡ vào ban đêm để điều chỉnh lịch trình làm việc có thể cải thiện sự đồng bộ của đồng hồ sinh học trung tâm với lịch trình làm việc không điển hình của họ. Khám phá khoa học mới này mở ra cánh cửa cho các liệu pháp sáng tạo có thể tác động lên các phần khác nhau của hệ thống sinh học để những nhịp điệu này có thể được điều chỉnh theo lịch trình ngủ đảo ngược. Những nghiên cứu này có thể áp dụng cho khách du lịch, người làm ca đêm, bệnh nhân bị rối loạn giấc ngủ và rối loạn nhịp sinh học, cũng như những người mắc các chứng rối loạn tâm thần khác sĩ Boivin giải thích “Ở giai đoạn này, chúng tôi không khuyến nghị sử dụng glucocorticoid để điều chỉnh nhịp điệu của những người làm ca đêm vì có thể có rủi ro y tế. Tuy nhiên, những kết quả này khiến chúng tôi tin rằng, một ngày nào đó chúng tôi có thể sử dụng liệu pháp kết hợp nhắm mục tiêu vào đồng hồ trung tâm đảo ngược lịch làm việc, thực hiện liệu pháp ánh sáng có kiểm soát với điều trị dược lý nhắm vào đồng hồ ngoại vi để đảm bảo rằng tất cả các đồng hồ được điều chỉnh." Thức đêm quá nhiều sẽ sẽ phá vỡ đáng kể đồng hồ sinh học trong cơ thể. 2. Hiểu về hoạt động của đồng hồ sinh học Mỗi người trong chúng ta đều hoạt động theo một lịch trình sinh học, thứ quyết định khi nào chúng ta cảm thấy mệt mỏi và khi nào chúng ta cảm thấy tỉnh táo. Khi đồng hồ ngủ của chúng ta hoạt động bình thường, nó sẽ gửi đến cơ thể chúng ta tín hiệu để ngủ vào buổi tối và thức dậy vào buổi sáng. Tuy nhiên, đôi khi đồng hồ ngủ này có thể không đồng bộ khiến lịch trình thông thường của bạn không này có thể ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ tổng thể của bạn, đồng thời khiến bạn khó đi vào giấc ngủ và thức dậy vào đúng thời điểm, cuối cùng khiến bạn mất ngủ hoặc “phản đối xã hội” có thể ảnh hưởng đến hiệu suất và tâm ngữ "đồng hồ ngủ" đề cập đến một số cơ chế sinh học kiểm soát chu kỳ tỉnh táo và mệt mỏi, được dẫn dắt bởi các nhân siêu thần kinh SCN ở vùng dưới đồi. Chu kỳ này được gọi là “nhịp sinh học”. Khi hoạt động tối ưu, nhịp điệu này đồng nghĩa với việc bạn sẽ buồn ngủ vào buổi tối cùng một khoảng thời gian và thức dậy vào buổi sáng cùng một thời điểm mỗi những người có thể đi ngủ muộn hơn hoặc thức dậy sớm hơn so với những người khác. Ở một mức độ nào đó, di truyền ảnh hưởng đến thói quen ngủ nhưng hành vi và môi trường cũng đóng một vai trò nhất định. Khoa học chưa hiểu hết mọi thứ nhưng về cơ bản, đồng hồ bên trong của cơ thể bị ảnh hưởng bởi sự kết hợp của các dấu hiệu bên ngoài như mặt trời mọc / lặn và nhiệt độ cũng như các dấu hiệu bên trong như hormone, chất dẫn truyền thần kinh và gen và hành vi như trì hoãn giấc ngủ hoặc mức độ hoạt động. 3. 5 cách để thiết lập lại đồng hồ sinh học cơ thể người Tiếp xúc với ánh sáng Nghiên cứu cho thấy rằng, thao tác tiếp xúc với ánh sáng có thể giúp thiết lập lại đồng hồ cơ thể, đặc biệt là đối với những rối loạn do máy bay phản lực gây ra. Ánh sáng vẫn là trọng tâm của các nhà nghiên cứu và thường là chìa khóa điều trị cho các rối loạn giai đoạn giấc chu kỳ hàng ngày của ánh sáng và bóng tối là một "zeitgeber" hoặc tín hiệu chính hoạt động trên các cơ chế của đồng hồ ngủ và nhịp sinh học của bạn. Tế bào hạch võng mạc trong mắt của bạn phát hiện các chu kỳ ánh sáng và truyền thông tin đến SCN của bạn. Khi có ánh sáng, SCN thúc đẩy tuyến tùng sản xuất melatonin hormone ngủ. Khi nồng độ melatonin cao trong điều kiện thiếu ánh sáng, bạn sẽ buồn ngủ và ngủ thiếp đi. Khi cơ thể bạn cảm nhận được ánh sáng trở lại, nó sẽ ngừng sản xuất melatonin để đánh thức cơ bản, điều này có nghĩa là bạn nên tuân theo các tín hiệu tự nhiên của trái đất. Hãy tiếp xúc với ánh nắng tự nhiên và ánh sáng chói vào buổi sáng và suốt cả ngày. Bắt đầu giảm độ sáng đèn vào buổi tối khi mặt trời lặn, để phòng ngủ tối khi lên giường và không tiếp xúc với bất kỳ thiết bị điện tử số gợi ý dành cho bạnTiếp xúc với ánh sáng ban mai Bạn có thể đưa bài tập yoga được gọi là 'Surya namaskar' về cơ bản được dịch là “Chào mặt trời” vào thói quen buổi sáng của mình. Hoặc ít nhất, hãy cố gắng để những tia nắng chiếu vào phòng bạn mỗi sáng. Nếu cửa sổ của bạn quay về hướng Bắc hoặc nếu bạn sống xa đường xích đạo, hãy bật đèn có độ sáng màn hình Các thiết bị của chúng ta cũng phát ra ánh sáng nhưng loại ánh sáng này có thể gây hại nhiều hơn lợi. Ánh sáng quang phổ xanh từ màn hình có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ của bạn bằng cách ức chế sản xuất melatonin. Ngoài ra, nó làm cho mắt của bạn mệt mỏi, có thể dẫn đến đau môi trường tối Trong khi ánh sáng mặt trời đánh thức bạn, ánh sáng trong bóng tối có thể khiến bạn mất ngủ. Vì vậy, nếu bạn sống ở những khu vực bị ô nhiễm ánh sáng cao, hãy lắp rèm che cửa hoặc sử dụng khẩu trang tốt cho giấc ngủ. Ánh sáng quang phổ xanh từ màn hình có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ của bạn bằng cách ức chế sản xuất melatonin Điều chỉnh thời gian ăn của bạn Tiêu hóa và trao đổi chất cũng đóng một vai trò trong sự tỉnh táo và buồn ngủ. Khi bạn ăn và ở một mức độ nào đó, những gì bạn ăn, có thể giúp bạn thiết lập lại đồng hồ ngủ của nhà nghiên cứu Harvard phát hiện ra rằng, ở động vật, nhịp sinh học thay đổi để phù hợp với nguồn thức ăn sẵn có. Các nhà nghiên cứu đề xuất rằng, nhịn ăn trong khoảng 16 giờ ví dụ như trong chuyến bay có thể giúp thiết lập lại đồng hồ ngủ cho con người và giảm phản lực khi di chuyển qua các múi với những rối loạn về đồng hồ ngủ khác, bạn cũng có thể thử ăn bữa tối sớm khoảng 5 giờ chiều và sau đó, tránh ăn cho đến giờ ăn sáng 8 giờ sáng sáng hôm giấc ngủ của bạn đã trở lại đúng hướng, phải tuân thủ thời gian ăn sáng và ăn tối đều đặn để giúp hỗ trợ nhịp sinh học ổn định, với khoảng 12 giờ giữa bữa sáng và bữa tối. Ăn tối ít nhất vài giờ trước khi đi ngủ và ăn sáng đầy đủ ngay sau khi thức số nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, chất béo bão hòa trong thịt và sữa có thể không tốt khi ăn gần giờ đi ngủ, vì vậy, bạn nên ăn những bữa tối nhẹ nhàng hơn và ăn những bữa nặng hơn trong ngày sẽ tốt hơn. Đi cắm trại Vì lịch trình ánh sáng tự nhiên giúp hỗ trợ nhịp sinh học của cơ thể nên dành nhiều thời gian ở ngoài trời có thể giúp phục hồi các chu kỳ tự nhiên. Nếu có thời gian rảnh và thích ngắm nhìn khung cảnh ngoạn mục nào đó, bạn có thể thử một cách khác để thiết lập lại đồng hồ sinh học của mình, đó là cắm trại. Cùng với đó là một vài điều kiện kèm theoKhông có sự xuất hiện của máy tính và các loại màn hình xúc với ánh nắng tự nhiên vào ban động thể chất từ trung bình đến khí trong lành và cảnh quan sẽ làm hài lòng đôi mắt của bạn và khiến hệ thần kinh được nghỉ thực tế, cắm trại chỉ trong một ngày cuối tuần có thể thiết lập lại đồng hồ cơ thể của bạn và cân bằng sản xuất melatonin. Điều này có nghĩa là sau khi trở lại cuộc sống bình thường, bạn sẽ có thể chìm vào giấc ngủ và thức dậy theo nhịp điệu của cơ loạn nhịp tim góp phần gây ra một loạt bệnh tật; bao gồm béo phì, tiểu đường, các vấn đề về thận và khả năng mắc bệnh tim. Do đó, việc đặt lại đồng hồ trong môi trường tự nhiên có thể giúp bạn rất nhiều. Thiết lập lại thói quen đi ngủ Một cách tiếp cận để đảo ngược thời gian lùi của đồng hồ ngủ tạm thời là thức một ngày cho đến giờ đi ngủ bình thường tiếp theo. Phương pháp này thực chất là làm mất ngủ có kế hoạch, vì vậy, tốt nhất là bạn nên thực hiện dưới sự giám sát của bác có nhiều nghiên cứu cụ thể về phương pháp này ngoài các tài liệu mang tính giai thoại về việc khắc phục các vấn đề về đồng hồ giấc ngủ nhưng nó là một phần lâm sàng của liệu pháp chronotherapy và đã được nghiên cứu để điều trị trầm bạn đã đi ngủ lúc 4 giờ sáng và thức dậy vào buổi trưa, bạn sẽ thức dậy vào giờ bình thường có lẽ vào thứ sáu, sau đó, không ngủ lại cho đến có lẽ 10 giờ tối ngày hôm sau thứ bảy. Hoạt động nhẹ nhàng có thể giúp ích cho việc tỉnh lưu ý rằng, bạn sẽ cảm thấy mệt mỏi và không bao giờ được lái xe hoặc thực hiện bất kỳ công việc nguy hiểm nào khác khi thiếu bạn cầnThay đổi giờ đi ngủ của bạn Nếu bạn định ngủ quá nửa đêm, hãy cố gắng đưa thời gian của bạn trở lại bình thường bằng cách lùi lại 30 phút sau mỗi 2 - 3 ngày. Điều này thường hoạt động tốt nếu bạn cần di chuyển lịch ngủ của mình trong vòng 2 - 3 cố định giờ ngủ của bạn Sau khi lịch trình ngủ của bạn đã trở lại bình thường, hãy tuân thủ và theo dõi liên tục. Ngoài ra, bạn có thể muốn theo dõi giấc ngủ của mình trong một thời gian để xác định nhu cầu ngủ của mình, thường là 7 - 9 giờ đối với người lớn, và xây dựng chế độ hàng ngày của bạn xung quanh những nhu cầu nằm trên giường quá lâu Bạn có cảm giác muốn nằm trên giường lâu hơn, đặc biệt mạnh mẽ vào cuối tuần hoặc sau một đêm đi chơi. Vấn đề là ngay cả một đêm mất ngủ hoặc ngủ không đều đặn cũng có thể ảnh hưởng đến bạn trong vài ngày tới. Vì vậy, nếu có thể, hãy cố gắng tránh viễn cảnh ra, bạn có thể muốn thực hiện một hoạt động thư giãn trước khi ngủ như Tắm nước nóng, uống trà, đọc sách, hoặc bất cứ điều gì khiến bạn hạnh phúc sẽ tạo ra các liên kết tích cực trong não và do đó, giúp bạn đi vào giấc ngủ nhanh hơn. Trước khi đi ngủ, hãy thực hiện bất kỳ một hoạt động nào đó khiến bạn hạnh phúc để đi vào giấc ngủ nhanh hơn. Thực hiện các bước dần dần Đối với nhiều người, thay đổi chậm và từ từ là tốt nhất khi muốn đạt được kết quả lâu dài. Những thay đổi nhỏ cũng có thể dễ dàng hơn đối với bạn về thể chất và tinh thần, đặc biệt là nếu bạn không có nhiều ngày để phục hồi sau tình trạng thiếu chỉnh lịch trình của bạn không quá 30 phút mỗi ngày và duy trì ở mỗi giai đoạn cho đến khi cơ thể bạn bắt kịp những thay đổi. Khi bạn đã ngủ và thức dậy vào những thời điểm lý tưởng, đừng quên duy trì một lịch trình nhất quán mỗi ngày trong dụ Nếu đồng hồ ngủ của bạn chạy trễ hai giờ, đây là một kế hoạch tiềm năng để trở lại đúng hướng trong vòng một tháng. Mỗi tuần, hãy đặt giờ đi ngủ và thức dậy sớm hơn 15 phút vào các đêm Chủ nhật, sau đó, đặt lại vào các ngày Thứ Tư. Sau bốn tuần, bạn sẽ đi đúng với những trường hợp bị chậm trễ lớn, có thể hữu ích hơn nếu bạn đẩy lịch đi ngủ lên trước một đến hai giờ cho đến khi bạn đi ngủ bình thường. Nếu đồng hồ giấc ngủ của bạn bị trì hoãn vài giờ và các bước dần dần không cắt giảm nó, bác sĩ hoặc nhà trị liệu có thể lập kế hoạch phương pháp tiếp cận liệu pháp chronotherapy kết hợp cho tình huống của bạn. 4. Mẹo thực hiện giấc ngủ lành mạnh Đừng quên tuân thủ các nguyên tắc vệ sinh giấc ngủ cần thiết trong và sau khi thiết lập lại đồng hồ ngủ của kiên trì với kế hoạch của ngủ đủ sớm để đảm bảo bạn ngủ đủ số giờ khuyến nghị CDC cho biết người lớn cần ngủ từ 7 đến 9 giờ.Duy trì một lịch trình ngủ nhất quán và nghiêm ngặt — đi ngủ và thức dậy vào cùng một thời điểm mỗi ngày ngay cả vào cuối tuần.Đừng ngủ trưa lâu hơn 20 - 30 phút .Hạn chế caffeine sau bữa thói quen thư giãn trước khi đi ngủ .Tránh đồ điện tử, đèn sáng và căng thẳng trong những giờ trước khi đi phòng ngủ của bạn yên tĩnh, tối và mát căng thẳng về việc không ngủ - hãy suy nghĩ theo hướng tích cải thiện vệ sinh giấc ngủ không hữu ích hoặc lịch trình ngủ của bạn đang ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của bạn, bạn có thể liên hệ với bác sĩ hoặc các chuyên gia về giấc ngủ. Họ sẽ có thể giúp bạn thiết lập kế hoạch, đề xuất các chất bổ sung và chẩn đoán bất kỳ rối loạn giấc ngủ hoặc tình trạng cơ bản nào để giúp bạn khắc phục chu kỳ giấc ngủ của theo dõi trang web thường xuyên để cập nhật nhiều thông tin hữu ích khác. Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng. Bài viết tham khảo XEM THÊM Hormone nào chịu trách nhiệm về nhịp điệu sinh học của cơ thể? Ăn trước khi ngủ Tốt hay xấu? Cách đặt trẻ xuống giường mà không tỉnh ngủ, không khóc REMASTER BLACK kỷ niệm 40 năm G-SHOCK ĐỒNG HỒ KIM-SỐ Dòng sản phẩm 2100 GA-2140RE-1A REMASTER BLACK Từ trái sang GA-114RE-1A, DWE-5657RE-1, DW-6640RE-1, GA-2140RE-1A Bao bì Tham gia lễ kỷ niệm 40 năm thành lập nhằm đánh dấu các mốc quan trọng của G-SHOCK với bộ sưu tập các mẫu thiết kế đặc trưng nay được hồi sinh bằng diện mạo đen tuyền cứng cáp, bền bỉ với thời gian. Nhằm tôn vinh sự phát triển của thương hiệu, những thiết kế đặc biệt này gợi nhớ hình ảnh của các mẫu hình mang tính biểu tượng trong quá khứ bằng cách dập nóng tên mẫu lên dây đeo thành những rãnh khắc đẹp mắt. Trên mẫu DWE-5657, DW-6640 và GA-2140, bạn sẽ thấy một nút bên được khắc ngôi sao nhằm kỷ niệm 40 năm thành lập, trong khi mẫu GA-114 in ngôi sao trên mặt kính đồng hồ. Dây đeo và đường gờ của mỗi mẫu trong dòng sản phẩm đều được làm bằng nhựa sinh học. Logo kỷ niệm 40 năm do Eric Haze thiết kế được khắc trên mặt sau vỏ và sẽ xuất hiện trên màn hình khi bạn nhấn nút đèn trên mẫu DWE-5657 và DW-6640. Với bốn ngôi sao tượng trưng cho 40 năm được khắc trên vòng dây đeo và các chi tiết đặc biệt khác, những chiếc đồng hồ phiên bản giới hạn này là sản phẩm tiếp nối lịch sử của G-SHOCK. REMASTER BLACK Từ trái sang GA-114RE-1A, DWE-5657RE-1, DW-6640RE-1, GA-2140RE-1A Mẫu số lượng có hạn Chống va đập Chống nước ở độ sâu 200 mét Dễ xem trong bóng tối Thông số kỹ thuật Thiết kế mang tính biểu tượng mới cho thế hệ tiếp theo GA-2140RE Chiếc đồng hồ mới này dựa trên mẫu đồng hồ GA-2100 vốn nổi tiếng là gương mặt mới của thương hiệu G-SHOCK kể từ khi ra mắt vào năm 2019. Với kiểu dáng đơn giản, tinh tế, thể hiện nét đặc trưng của mẫu G-SHOCK đầu tiên, chiếc đồng hồ mới này kết hợp các đặc điểm thiết kế đặc biệt nhằm kỷ niệm 40 năm thành lập G-SHOCK. Gờ và dây đeo đều được làm bằng nhựa sinh học. - Phương pháp dập nóng- Khắc vòng dây đeo- Khắc mặt sau vỏ- Khắc nút bấm- Nhựa sinh học gờ và dây đeo Thiết kế mang tính biểu tượng mới cho thế hệ tiếp theo GA-2140RE Chiếc đồng hồ mới này dựa trên mẫu đồng hồ GA-2100 vốn nổi tiếng là gương mặt mới của thương hiệu G-SHOCK kể từ khi ra mắt vào năm 2019. Với kiểu dáng đơn giản, tinh tế, thể hiện nét đặc trưng của mẫu G-SHOCK đầu tiên, chiếc đồng hồ mới này kết hợp các đặc điểm thiết kế đặc biệt nhằm kỷ niệm 40 năm thành lập G-SHOCK. Gờ và dây đeo đều được làm bằng nhựa sinh học. - Phương pháp dập nóng- Khắc vòng dây đeo- Khắc mặt sau vỏ- Khắc nút bấm- Nhựa sinh học gờ và dây đeo *Hình ảnh của đồng hồ DWE-5657RE-1. Dây đeo kỷ niệm quá trình phát triển của G-SHOCK Các cột mốc của thương hiệu G-SHOCK trong lịch sử phát triển kể từ khi mẫu đồng hồ đầu tiên trình làng năm 1983 được thể hiện trong thiết kế dây đeo. Lấy cảm hứng từ những tượng đài bằng đá trường tồn với thời gian, các mẫu đồng hồ biểu tượng trong lịch sử G-SHOCK được in lên dây đeo cùng năm ra mắt, sử dụng quy trình dập nóng để in chữ lên dây đeo thành những rãnh khắc đẹp mắt. Gờ và dây đeo đều được làm bằng nhựa resin sinh học, sản xuất từ các tài nguyên hữu cơ có thể tái tạo như cây thầu dầu và ngô, giúp giảm tác động sinh thái của những chiếc đồng hồ này. *Hình ảnh của đồng hồ DWE-5657RE-1. Bao bì đặc biệt Hiện thân của ý thức sinh thái Sử dụng nguyên liệu tái chế, bao bì có thiết kế đặc biệt thân thiện với môi trường được tạo hình như chữ G trong G-SHOCK. Giấy tái chế và mực in thực vật được sử dụng cho hộp bên ngoài. Đồng hồ DWE-5657RE, kèm theo đường gờ có thể tháo lắp, được đặt trong một chiếc hộp đặc biệt làm từ chất liệu bột có tên là bagasse bã mía, loại nguyên liệu dùng để thay thế gỗ, và được in bằng mực in thực vật. Tùy chọn Trang chủ Đồng hồ G-SHOCK Giải Nobel Sinh lý học và Y học năm 2017 được trao cho ba nhà khoa học Jeffrey C. Hall, Michael Rosbash và Michael W. Young với những phát hiện về loại gene kiểm soát nhịp sinh học hàng ngày- circadian rhythm, hay còn gọi là đồng hồ sinh học – biological clock. Vậy khám phá này có ý nghĩa gì và có liên quan gì đến sức khỏe nói chung và ung thư nói riêng hay không, mời các bạn tham khảo bài giới thiệu dưới đây. 1. Giới thiệu về đồng hồ sinh học Cuộc sống của sinh vật trên trái đất được điều chỉnh theo sự xoay quanh trục của Trái đất. Trong nhiều năm chúng ta đã biết rằng sinh vật sống gồm cả con người, có một đồng hồ sinh học trong cơ thể, giúp dự đoán và thích nghi với nhịp điệu thường ngày. Nhưng đồng hồ sinh học làm việc như thế nào?? Jeffrey C. Hall, Michael Rosbash và Michael W. Young đã làm sáng tỏ các hoạt động bên trong của hệ thống này và giải thích làm thế nào thực vật, động vật và con người thích nghi nhịp sinh học của họ để nó được đồng bộ với sư vận động của Trái Đất. Sử dụng ruồi giấm làm mô hình nghiên cứu, các nhà nghiên cứu đã phân lập được một gen kiểm soát nhịp sinh học hàng ngày. Họ cho thấy rằng gen này mã hóa một protein tích tụ trong tế bào vào ban đêm, và bị phân hủy vào ban ngày. Sau đó, họ xác định các thành phần protein bổ sung của hệ thống này, từ đó làm rõ cơ chế điều khiển của chiếc “đồng hồ tự động” bên trong tế bào. Như đã nói, các đồng hồ sinh học có chức năng tương tự trong tế bào của các sinh vật đa bào khác nhau, bao gồm cả con người. Đồng hồ sinh học này điều chỉnh các chức năng quan trọng như hành vi, sự hình thành các hormone, giấc ngủ, nhiệt độ cơ thể và sự trao đổi chất. Sức khoẻ của chúng ta bị ảnh hưởng khi đồng hồ sinh học bên trong và môi trường bên ngoài không phù hợp với nhau. Ví dụ khi chúng ta đi máy bay, đi qua nhiều múi thời gian khác nhau và bị một hiện tượng là lệch múi giờ được gọi là “JET LAG”. Nhiều nghiên cứu cho thấy sự sai lệch giữa lối sống của chúng ta và đồng hồ bên trong cơ thể có liên quan đến sự gia tăng nguy cơ mắc các bệnh khác nhau sẽ được đề cập ở phần sau. Trong những năm 1970, Seymour Benzer và sinh viên của ông là Ronald Konopka đã đặt ra câu hỏi liệu có thể xác định được các gen điều khiển nhịp sinh học ở ruồi giấm hay không, và họ đã chứng minh rằng các đột biến trong một gen không rõ đã làm gián đoạn đồng hồ sinh học của ruồi. Họ đã đặt tên cho gen này là period. Nhưng làm thế nào gen này có thể ảnh hưởng đến nhịp sinh học? Đến năm 1984, Jeffrey Hall và Michael Rosbash tại Đại học Brandeis ở Boston, và Michael Young tại Đại học Rockefeller ở New York đã thành công trong việc cô lập gen peroid. Jeffrey Hall và Michael Rosbash sau đó đã phát hiện ra rằng PER, protein được mã hoá bởi gen period, được tích lũy vào ban đêm và bị thoái hoá vào ban ngày. Do đó, mức protein PER dao động trong chu kỳ 24 giờ, đồng bộ với nhịp sinh học. Mục tiêu chính tiếp theo là hiểu được những dao động tuần hoàn này được tạo ra và duy trì như thế nào. Jeffrey Hall và Michael Rosbash đưa ra giả thuyết rằng chính protein PER kích hoạt sự hoạt động của gen peroid. Họ đã lý luận rằng bằng một vòng lặp ức chế negative feedback loop, protein PER có thể ngăn sự phiên mã của gen period và do đó điều chỉnh mức độ biểu hiện của chính nó theo một nhịp tuần hoàn liên tục Hình 1. Hình 1 Minh hoạ hoạt động của gen peroid. Hình minh hoạ cho thấy chuỗi sự kiện diễn ra trong suốt một dao động 24 giờ. Khi gen period hoạt động, mRNA period được thực hiện. mRNA được vận chuyển đến tế bào chất của tế bào và đảm bảo cho việc sản xuất protein PER. Protein PER tích lũy trong nhân của tế bào từ đó ức chế hoạt động của gen period. Tuy mô hình đã được đưa ra nhưng chưa giải thích rõ được protein PER vào nhân như thế nào. Để ngăn chặn hoạt động của gen period, protein PER, được tạo ra trong tế bào chất, sẽ phải đến nhân tế bào, nơi có vật liệu di truyền. Jeffrey Hall và Michael Rosbash đã chỉ ra rằng protein PER được tích tụ trong nhân vào ban đêm, nhưng làm thế nào nó ở đó? Năm 1994 Michael Young phát hiện ra một gen đồng hồ thứ hai gọi là timeless, mã hóa cho protein TIM, cần có cho một nhịp sinh học bình thường. Ông đã chỉ ra rằng khi TIM gắn với PER, hai protein này có thể đi vào nhân tế bào, nơi chúng ức chế hoạt động của gen period để hoàn chỉnh vòng lặp ức chế.[1] 2. Đồng hồ sinh học ở người Tất cả các sinh vật đa bào, bao gồm cả con người, sử dụng một cơ chế tương tự để kiểm soát nhịp sinh học. Một lượng lớn các gen của chúng ta được điều hòa bởi đồng hồ sinh học, và do đó một nhịp sinh học được điều tiết cẩn thận giúp cho sự thích ứng sinh lý học của chúng ta với các giai đoạn khác nhau trong ngày.[1] Phía sau đôi mắt, trong vùng não điều khiển hệ thống dây thần kinh tự trị autonomic nervous system là một khu vực được gọi là nhân trên chéo – suprachiasmatic nucleus SCN. SCN giống như trung tâm điều khiển đồng hồ sinh học của chúng ta. Những chiếc đồng hồ này sẽ thay phiên điều khiển nhịp độ hàng ngày, bao gồm cả chu kỳ thức ngủ mỗi ngày bằng cách thông báo các tín hiệu trời sáng hoặc tối. Các dấu hiệu nhận biết của đồng hồ sinh học trong cơ thể là nhiệt độ cơ thể và nồng độ cortisol và melatonin trong huyết tương. Võng mạc cảm nhận ánh sáng phân loại và truyền thông tin tới vùng SCN, khi đêm xuống, khi mà mức ánh sáng giảm dần, hormone melatonin được sinh ra bởi tuyến tùng và gây ra cảm giác buồn ngủ[2]. Vào ban ngày sẽ có tín hiệu tới tuyến thượng thận tiết hormone cortisol giúp chúng ta cảm giác tỉnh táo[3, 4]. Ở người, hệ thống gen kiểm soát nhịp điệu sinh học trong các mô ngoại vi bao gồm họ gen PER gồm có gen PER1, 2 và 3; gen Cryptochrome 1 và 2 CRY1-2, gen CLOCK, gen BMAL-1-2, và NPAS2.[5] Trong con người, nhịp sinh học điều hòa cơ thể hoạt động theo ngày và đêm bằng cách điều chỉnh các hormone, nhiệt độ cơ thể, chuyển hóa và tăng trưởng tế bào từ đó giúp điều hòa quá trình ngủ hay thức, ăn uống và cá huyết áp của cơ thể.[4] 3. Các yếu tố ảnh hưởng đến nhịp sinh học ở người Nhịp sinh học bị ảnh hưởng và bị gián đoạn bởi cả yếu tố môi trường và các yếu tố di truyền. Yếu tố môi trường Ánh sáng vào ban đêm và ánh sáng nhân tạo Việc tiếp xúc với ánh sáng vào ban đêm và ánh sáng nhân tạo nhiều dẫn tới sự ức chế lượng melatonin lưu thông và thay đổi mức độ cortisol, estrogen và một số androgens khác. Sự điều hòa melatonin trong huyết tương là rất quan trọng đối với nhiều các quá trình sinh lý như thu gom các gốc tự do, điều hòa sự tiết các hormone và cân bằng năng lượng. Vì vậy, sự gián đoạn của nhịp điệu melatonin có liên quan đến một số bệnh, đặc biệt là ung thư. Một trong những điều kiện sống thường thấy liên quan đến hiện tượng này đó là làm việc theo ca Shift work. Những người làm việc vào ban đêm hay làm việc luân phiên theo ca chẳng hạn như công nhân, cảnh sát, cứu hỏa, và nhân viên y tế, phi công thường xuyên tiếp xúc với ánh sáng vào buổi tối làm gián đoạn nhịp sinh học và có thể gây hại cho sức khoẻ. Sóng điện từ có thể trực tiếp ảnh hưởng đến hoạt động điện của SCN. Một số nghiên cứu chứng minh ảnh hưởng của sóng điện từ từ nhiều nguồn, bao gồm đường dây cáp và điện thoại di động tác động đến hoạt động của điện não. Chế độ ăn uống Chế độ ăn có vai trò quan trọng vì nó có ảnh hưởng rất lớn đến quá trình chuyển hóa và ảnh hưởng lớn đến sự điều hòa đồng hồ sinh học trong cơ thể. Yếu tố di truyền Các yếu tố liên quan đến hormone melatonin Thụ thể Melatonin là một thành phần của họ gen G-protein coupled receptor, Các đột biến của gen mã hóa thụ thể melatonin có thể có khuynh hướng gây ra các hội chứng về chuyển hóa và ung thư. Ngoài ra, các đột biến trong các enzym tham gia vào quá trình tổng hợp melatonin dẫn đến sự ức chế mức melatonin lưu thông từ đó làm gián đoạn nhịp sinh học trong cơ thể. Các yếu tố gen đồng hồ sinh học Một trong các yếu tố quan trọng trong nhịp sinh học đó là các gen điều khiển quá trình này như đã nói ở trên. Các gen này liên quan đến nhiều quá trình quan trọng trong tế bào như điều hòa chu trình tế bào, sự tăng trưởng cũng như sửa chữa các sai hỏng DNA. Nhiều kết quả nghiên cứu còn cho thấy các gen như Per1, 2 hoạt động như các gen ức chế khối u. Chính vì vậy các gen này có vai trò hết sức quan trọng và sự biến đổi các gen này liên quan đến nhiều loại bệnh cả cả ung thư[4] 4. Sự gián đoạn nhịp sinh học và các loại bệnh Các hội chứng chuyển hoá và béo phì Sự trao đổi chất và chuyển hóa là chìa khóa của đời sống của bất kì sinh vật nào, quá trình này cần được tối ưu hóa một cách hiệu quả khi môi trường thay đổi liên tục giúp sinh vật tồn tại được. Sự gián đoạn sinh học do sự sai lệch giữa đồng hồ nội bộ và các tín hiệu bên ngoài hoặc mất kiểm soát do sự biến đổi của các gen đồng hồ liên quan đến việc gia tăng nguy cơ béo phì, tiểu đường và hội chứng chuyển hóa. Gần như tất cả các loại tế bào động vật có vú đều có chứa một đồng hồ phân tử theo chức năng, bao gồm mô gan, cơ, và mỡ. Gan là một trong những cơ quan chuyển hóa quan trọng nhất của cơ thể. Nhịp sinh học có một vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất của gan, vì glucose, axit mật, lipid và cholesterol đều phải điều chỉnh theo thời gian. Trong đó, sự cân bằng glucose và lipid là một trong những quy trình chuyển hóa quan trọng của cơ thể và liên quan đến nhiều bệnh thường gặp. Việc duy trì sự dung nạp glucose rất quan trọng đối với chức năng sinh lý của hầu hết các loại tế bào. Đặc biệt các tế bào não và hồng cầu gần như chỉ sử dụng glucose làm nhiên liệu. Glucagon và insulin, được tổng hợp và phóng thích từ các tế bào tụy α và β tụy nhằm điều hòa các quá trình chuyển hóa trong gan. Sự mất kiểm soát, đặc biệt là insulin, có thể dẫn đến đái tháo đường loại 2 và chứng kháng insulin. Bên cạnh đó, đồng hồ sinh học đóng một vai trò trong việc điều hòa lượng lipid trong huyết tương và mô, bao gồm triglycerides, cholesterol và các axit béo tự do. Triglycerides thu được từ bữa ăn, được vận chuyển đến gan, nơi chúng được sử dụng hay lưu trữ. Trong giai đoạn không ăn uống, mô mỡ được ly giải để tạo ra axit béo tự do, cũng được vận chuyển đến gan. Chế độ ăn có hàm lượng chất béo có thể góp phần dẫn đến sự gián đoạn đồng hồ sinh học và các gen điều khiển nó, từ đó gây ra nhiều vấn đề sức khỏe. Các tín hiệu kích thích ăn là những yếu tố quan trọng trong sự cân bằng năng lượng, nhịp sinh học và hành vi ăn uống. Leptin là một hormone tuần hoàn chủ yếu được tiết ra bởi các mô mỡ màu trắng, nó thể hiện rõ nhịp sinh học, và được gọi là “hormone gây no”. Leptin ảnh hưởng đến hoạt động sinh lý bằng cách điều chỉnh cảm giác đói và sử dụng năng lượng trao đổi chất bằng cách gắn kết với thụ thể của nó trong ARC ở vùng dưới đồi, trong gan và các cơ quan khác. Nhiều nghiên cứu cho thấy sự gia tăng lượng leptin tuần hoàn liên quan chặt chẽ đến bệnh béo phì.[6, 7] Các bệnh tim mạch Điều hòa hệ thống tim mạch một cách tuần hoàn đã được biết đến từ những năm 1960. Các gen điều hòa nhịp sinh học được biểu hiện một cách nhịp nhàng ở mô tim theo sự thay đổi của thời gian. Hoạt động của tim và huyết áp cũng được tìm hiểu là có sự điều hòa của đồng hồ sinh học trong cơ thể. Nhiều biểu hiện lâm sàng của bệnh tim mạch cho thấy hệ thống tim mạch bị ảnh hưởng bởi các nhịp sinh học. Các nghiên cứu cho thấy sự gián đoạn nhịp sinh học là một trong những nguyên nhân gây ra các bệnh như nhồi máu cơ tim, thiếu máu cơ tim, đột quỵ, và thời điểm hay xảy ra các bệnh này là vào những giờ đầu tiên trong ngày hơn là các thời gian khác.[4] UNG THƯ Như đã nói, các gen điều hòa nhịp sinh học còn tham gia vào điều khiển các quá trình quan trọng khác trong tế bào như đáp ứng với các sai hỏng DNA, điều hòa chu trình tế bào. Và ngày càng có nhiều chứng cứ khoa học cho thấy sự gián đoạn của nhịp sinh học do mất điều hòa các gen đồng hồ sinh học liên quan đến các dạng ung thư khác nhau ở người. Sự gián đoạn của nhịp sinh học làm tăng tiến trình phát triển, di căn của khối u, và việc phục hồi nhịp sinh học có khả năng cải thiện việc tiên lượng ung thư. Sau đây là một số kết quả nghiên cứu cho thấy sự liên quan giữa các gen điều hòa nhịp sinh học và ung thư ở người Per1/2 được xem như các gen ức chế khối u, việc giảm biểu hiện của gen Per1 và Per2 được ghi nhận ở một số khối u vú. Sự methyl hóa gắn nhóm methyl vào vùng promoter vùng khởi đầu sự phiên mã của DNA thành RNA của gen Per1 và Cry1 có thể dẫn đến sự sống sót của các tế bào ung thư vú thông qua việc không hoạt động biểu hiện những gen này và làm gián đoạn nhịp sinh học của tế bào. Sự giảm biểu hiện gen Per2 làm tăng protein β-catenin và cyclin D, dẫn đến sự gia tăng tế bào ung thư ruột già và sự hình thành polyp đường ruột và đại tràng.[5, 8] Sự bất hoạt gen Bmal1 thông qua sự methyl hóa quá mức vùng promoter, phá vỡ đồng hồ sinh học của tế bào, dẫn đến mất nhịp sinh học của các gen mục tiêu như c -mic, catalase và p300, góp phần vào sự phát triển ung thư máu ác tính, ung thư bạch huyết không Hodgkin và bệnh bạch cầu lympho cấp tính. Sự giảm biểu hiện các gen Per1,2, 3, CRY1-2, CK1e và TIM được tìm thấy ở những bệnh nhân bị bệnh bạch cầu tủy mãn tính.[5] Sự rối loạn của các gen điều hòa nhịp sinh học là một trong những cơ chế cơ bản thúc đẩy quá trình u trung biểu mô Mesothelioma. Sự biểu hiện của các gen tiền ung thư proto-oncogene c-myc cũng tuân theo nhịp sinh học, tương tự với gen Per1 trong dòng tế bào thần kinh neuroblastoma. Tỷ lệ biểu hiện của Per1 và Per2 ở tế bào u thần kinh đệm glioma thấp hơn nhiều so với các tế bào không ác tính. Các nghiên cứu khác còn cho thấy Per1 và Per2 có liên quan đến việc ngăn chặn sự gia tăng các tế bào ung thư tuyến tụy.[5] Sự gián đoạn nhịp sinh học làm tăng sinh ung thư gan, ung thư phổi do rối loạn sự biểu hiện các gen như Per2, Bmal1 và có thể tham gia vào quá trình khởi phát, di căn khối u.[5, 9] Sự giảm biểu hiện của các gen Cry1 và Bmal1 có liên quan đến ung thư biểu mô buồng trứng. Sự phá vỡ đồng hồ sinh học, do methyl hóa promoter ở gen Per1, Per2 hoặc Cry1 có liên quan đến sự phát triển ung thư nội mạc tử cung.[5] Sự tăng biểu hiện của protein TIM được ghi nhận thấy ở nhiều bệnh nhân ung thư trực tràng.[5] Ung thư tuyến tiền liệt là loại ung thư phổ biến ở nam, sự gián đoạn nhịp sinh học có thể là một yếu tố nguy cơ mới trong việc tạo khối u tuyến tiền liệt bên cạnh một số yếu tố nguy cơ khác của loại ung thư này là tuổi già, tiền sử gia đình và chủng tộc.[5] Nhiều nghiên cứu cũng cho thấy việc giảm melatonin vào ban đêm do tiếp xúc với ánh sáng có liên quan đến một số loại ung thư như ung thư vú, ung thư dạ dày và cả ung thư tuyến tiền liệt. [4, 5] TỔNG KẾT Các gen nhịp sinh học có chức năng điều chỉnh sự biểu hiện của các gen khác theo nhịp tuần hoàn, và dẫn đến dao động hàng ngày của các protein. Do đó,phá vỡ sự nhịp nhàng này sẽ ảnh hưởng tới biểu hiện các gen, protein, dẫn đến mất kiểm soát tế bào và hâụ quả là các loại bệnh nguy hiểm như tiểu đường, tim mạch, béo phì và đặc biệt là có thể gây ung thư. Bên cạnh đó, nhiều nghiên cứu cho thấy hiệu quả sử dụng nhiều loại thuốc, các liệu pháp điều trị bệnh có liên hệ mật thiết đến nhịp sinh học của cơ thể. Cuộc sống hiện đại đối mặt vơí nhiều nguy cơ làm gián đoạn nhịp điệu sinh học như tiếp xúc ánh sáng vào ban đêm, ảnh hưởng của sóng điện từ, và một số các biến đổi bên trong như các biến đổi di truyền, ngoại di truyền của các gen điều hòa đồng hồ sinh học. Chính vì vậy để tự bảo vệ cơ thể bạn một cách khỏe mạnh, mỗi người nên giữ một lối sống lành mạnh và có giờ giấc. Chịu trách nhiệm nội dung ThS Trịnh Vạn Ngữ Cố vấn khoa học – Hồng Vũ, Viện nghiên cứu City of Hope, California, Hoa Kỳ – Ngọc Hoàn, Đại học Ajou, Hàn Quốc. Tài liệu tham khảoTài liệu tham khảo Prize, N. The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2017. 2017; Available from Cassone, et al., Melatonin, the pineal gland, and circadian rhythms. J Biol Rhythms, 1993. 8 Suppl p. S73-81. Jung, et al., Acute Effects of Bright Light Exposure on Cortisol Levels. Journal of biological rhythms, 2010. 253 p. 208-216. Busselberg, D., Disruption of circadian rhythm increases the risk of cancer, metabolic syndrome and cardiovascular disease. Journal of Local and Global Health Science, 2013. Savvidis, C. and M. Koutsilieris, Circadian Rhythm Disruption in Cancer Biology. Molecular Medicine, 2012. 181 p. 1249-1260. Ferrell, and Chiang, Circadian rhythms in liver metabolism and disease. Acta Pharmaceutica Sinica. B, 2015. 52 p. 113-122. Tahara, Y. and S. Shibata, Circadian rhythms of liver physiology and disease experimental and clinical evidence. Nat Rev Gastroenterol Hepatol, 2016. 134 p. 217-226. Blakeman, V., et al., Circadian clocks and breast cancer. Breast Cancer Research BCR, 2016. 181 p. 89. Papagiannakopoulos, T., et al., Circadian Rhythm Disruption Promotes Lung Tumorigenesis. Cell Metab, 2016. 242 p. 324-31. Tác giả và chuyên giaChịu trách nhiệm nội dungTS. Trịnh Vạn NgữViện Khoa học Y sinh SoonChunHyang, ĐH SoonChunHyang, Hàn Quốc Góp ý nội dungTS. Nguyễn Ngọc HoànGóp ý nội dungTS. Nguyễn Hồng VũViện Nghiên cứu City of Hope, California, Hoa Kỳ Có thể bạn sẽ hứng thú muốn tìm hiểu nguyên lý của “Đồng hồ sinh học cơ thể”- một công cụ của Y học Cổ truyền Trung Quốc. Cụ thể, các cơ quan nội tạng trong cơ thể con người có hẳn một thời khoá biểu chặt chẽ để tự chăm sóc và điều tiết vào từng thời điểm nhất định trong ngày hoặc thường xuyên thấy mệt mỏi, uể oải thì đồng hồ sinh học này chính là công cụ đắc lực giúp bạn tìm hiểu những lý do đằng sau đang diễn ra nhằm điều tiết sinh hoạt cho phù hợp. Theo đó, việc ăn uống, thói quen, sinh hoạt theo chu kỳ sinh học đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc điều chỉnh và xây dựng lối sống cân bằng và lành mạnh. Qua bài viết này, hãy cùng khám phá xem “chiếc đồng hồ sinh học” trong mỗi chúng ta ảnh hưởng thế nào đến mọi hoạt động sinh hoạt hằng ngày nhé. Từ 5-7 giờ sáng Ruột già thải độc cơ thể Thời điểm vàng để chăm sóc bộ phận hệ tiêu hoá ruột già và tá tràng. Sau khi thức dậy, hãy bổ sung cho cơ thể bằng 1 ly nước lọc và đi bộ đoạn ngắn hoặc tập thể dục nhẹ nhàng hoặc thiền định giúp cơ thể kích hoạt thải độc. Từ 7-9 giờ sáng Dạ dày hấp thụ dinh dưỡng Trải qua một đêm, mức năng lượng cơ thể và tốc độ trao đổi chất trở về trạng thái cũ, đó là lý do các chuyên gia khuyên bạn không nên bỏ qua bữa sáng để cơ thể không mất đi nguồn năng lượng cần thiết bắt đầu một ngày mới. Bạn có thể uống một ít trà hoặc cà phê để tỉnh táo. Mật ong, đậu phộng, cà rốt hoặc táo là những thực phẩm tốt cho dạ dày trong buổi sáng. >>Sai lầm khi ăn sáng ảnh hưởng đến sức khoẻ Từ 9-11 giờ sáng Lá lách chuyển hoá năng lượng Sau bữa sáng, bạn có đủ năng lượng để có đầy đủ dinh dưỡng cho ngày làm việc. Lá lách sẽ hấp thụ tốt nhất để chuyển hóa thức ăn thành năng lượng rồi truyền đến não bộ, ăn đúng giờ sẽ không có chất béo thừa nào gây tăng cân. Đồng thời, 10 giờ sáng là thời điểm mà não bộ hoạt động năng suất nhất và tăng cường trao đổi chất trong cơ thể. Từ 11-13 giờ Tim điều hoà và tuần hoàn máu Tránh tập thể dục cường độ cao trong thời điểm này nếu không muốn làm ảnh hưởng xấu đến tim. Lúc này là thời gian ăn trưa, nghỉ ngơi và nuông chiều bản thân để tiếp thêm năng lượng sau buổi chiều. Tuy nhiên để tránh bị đau dạ dày, thay vì ngủ trưa ngay sau khi ăn, bạn có thể đi bộ nhẹ nhàng vài phút và chợp mắt trong 1 tiếng. Thực sự rất cần thiết để tinh thần bạn giảm sự căng thẳng trong giai đoạn này. Từ 13-15 giờ Ruột non bài tiết và hấp thụ tốt nhất Vào giữa trưa là thời gian dễ tiêu hoá, ruột non bắt đầu làm việc để phân phối chất dinh dưỡng được tiêu hoá đến các bộ phận liên quan. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, trước bữa ăn trưa bạn có thể thực hiện vài động tác đá chân để kích hoạt ruột non hoạt động tốt hơn. Từ 15-17 giờ Bàng quang hoạt động mạnh cần uống nước nhiều hơn Nhiều nghiên cứu chỉ ra thận chịu trách nhiệm kết nối trực tiếp với bàng quang cùng nhau đào thải các chất độc hại ra ngoài cơ thể qua nước tiểu. Do đó, để tận dụng quá trình thải độc diễn ra, bạn nên đặt báo thức nhắc nhở uống thật nhiều nước cũng như vận động một chút sau thời gian dài ngồi làm việc liên tục. Từ 17-19 giờ Tim và cơ bắp hoạt động hết công suất Từ 5 giờ chiều trở đi, tim mạch và các cơ bắp hoạt động trở nên hiệu quả. Bạn có thể tận dụng tập thể thao trong khung giờ này để thanh lọc cơ thể tốt hơn. Và đặc biệt đừng ăn tối trễ hơn sau khung giờ này. Theo một nghiên cứu từ Đại học Northwestern, ăn tối muộn sau 8 giờ tối sẽ ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất và sản sinh Insulin, hậu quả là các bệnh đau dạ dày và tăng cân khó kiểm soát, thậm chí còn ảnh hưởng đến giấc ngủ. Từ 21-23 giờ Hệ miễn dịch đào thải chất độc và tăng cường trao đổi chất Đồng hồ của tuyến giáp và tuyến thận bắt đầu hoạt động mạnh vào buổi tối. Lúc này, cơ thể bắt đầu chuyển sang trạng thái cân bằng nội tiết tố, tăng nhiệt độ cơ thể cũng như tăng tốc độ trao đổi chất. Tốt nhất bạn nên dừng xem các thiết bị điện tử, thay vào đó đọc sách và thư giãn đầu óc sau một ngày làm việc sẽ giúp bạn có giấc ngủ ngon hơn. Từ 23-5 giờ sáng hôm sau Gan thải độc nên ngủ say Không phải ngẫu nhiên mà nhiều chuyên gia khuyên bạn đi ngủ trước 23 giờ để đảm bảo hiệu suất của các bộ phận thải độc cơ thể gan, túi mật, phổi. Nếu bạn tiếp tục ăn khuya hay ngủ muộn, lâu ngày sẽ tích tụ mỡ, khiến bạn tăng cân, béo bụng, da xấu và còn có thể đối mặt với nhiều nguy cơ về sức khoẻ như bệnh tim, đau dạ dày, ung thư. Trong khoảng thời gian từ 3-5 giờ sáng, bạn nên dậy sớm tập thể dục buổi sáng trong thời gian này để tối đa hóa tiềm năng của cơ quan phổi. Tổng kết Đồng hồ sinh học giống như chiếc đồng báo thức sẽ “lên giờ” cho từng cơ quan làm từng việc theo từng thời điểm nhất định trong ngày để hoạt động tối ưu. Vì vậy đối với những người muốn giảm cân, chúng ta nên sắp xếp lịch cho các hoạt động thể chất, sinh hoạt, ăn uống và ngủ một cách khoa học. Bằng cách hiểu được cách thức vận hành của đồng hồ sinh học trong cơ thể, bạn có thể tận dụng chức năng của từng cơ quan. Các nhà nghiên cứu đã phát hiện điều quan trọng là phải đáp ứng đồng hồ sinh học để có một cuộc sống lành mạnh cả về thể chất lẫn tinh thần, không có các biến chứng nguy hiểm gây tử vong. Xem thêm Thói quen xấu khiến bạn tăng cân và ảnh hưởng đến sức khoẻ Chế độ Carb Cycling giúp giảm cân an toàn và hiệu quả Việc luôn cảm thấy tỉnh táo và mệt mỏi vào những thời điểm nhất định trong ngày là do đâu? Đó là nhờ cân bằng thức/ngủ và đồng hồ sinh học của cơ thể. Hệ thống này giúp xác định động cơ và nhu cầu ngủ của cơ thể vào bất kỳ thời điểm nào. 1. Cân bằng thức/ngủ và nhu cầu nghỉ ngơi Cân bằng thức/ngủ không hoạt động một mình mà kết hợp với đồng hồ sinh học trong việc điều chỉnh lịch trình ngủ nghỉ. Bạn có thể cảm thấy tỉnh táo nhất vào buổi sáng, mức tỉnh táo giảm dần cho đến giờ trưa, sau giấc ngủ trưa, cảm giác tỉnh táo lại quay lại. Sự tỉnh táo và buồn ngủ thay phiên nhau hoạt động theo đúng nhu cầu sinh lý của cơ thể. 2. Nhu cầu nghỉ ngơi và nhịp điệu Circadian Đồng hồ sinh học của cơ thể kết hợp với cân bằng thức/ngủ cùng với sự hỗ trợ của các tín hiệu từ môi trường như ánh sáng mặt trời giúp cơ thể được hoạt động và nghỉ ngơi đúng cách. Nhờ có nhịp sinh học mà mức độ tỉnh táo giảm và tăng lên trong mỗi khoảng 24 thường, cơ thể sẽ cảm thấy mệt mỏi vào đầu giờ chiều và sau nửa đêm. Cảm giác mệt mỏi tăng lên khi thiếu ngủ và giảm đi khi ngủ đủ hết đồng hồ sinh học của cơ thể người tuân theo quy luật của ánh sáng mặt trời. Do đó, việc tiếp xúc với nhiều ánh sáng vào ban đêm có thể làm gián đoạn nhịp sinh học, khiến bạn khó đi vào giấc ngủ. 3. Điều gì kiểm soát nhịp điệu Circadian? Làm sao cơ thể có thể nhận biết được thời gian trong ngày? Đồng hồ sinh học của cơ thể được điều khiển bởi một bộ phận của não bộ có tên gọi Suprachiasmatic Nucleus SCN, còn gọi là nhân trên chéo. Suprachiasmatic nucleus là gì? Nó là một nhóm các tế bào não vùng dưới đồi có nhiệm vụ phản ứng với các tín hiệu mắt cảm nhận được ánh sáng, võng mạc sẽ đưa tín hiệu đến SCN. Sau đó, SCN tạo ra một chuỗi các phản ứng sản xuất và ức chế hormone liên quan đến việc điều chỉnh nhiệt độ cơ thể, cảm giác thèm ăn, buồn ngủ, buổi sáng, khi ánh sáng mặt trời chiếu vào, nhiệt độ cơ thể sẽ bắt đầu tăng lên, cortisol được tiết ra làm tăng mức độ tỉnh táo. Vào buổi tối, khi ánh sáng mặt trời đã tắt, nồng độ melatonin tăng lên làm nhiệt độ cơ thể giảm xuống. Melatonin duy trì ở mức cao suốt đêm, thúc đẩy giấc có ánh sáng, SCN sẽ phản ứng bằng cách ức chế sản xuất melatonin. Điều này giải thích tại sao vào buổi tối, việc xem các thiết bị phát ra ánh sáng như máy tính, điện thoại, TV khiến bạn khó đi vào giấc ngủ THÊM Ánh sáng xanh ảnh hưởng đến giấc ngủ như thế nào? Cân bằng thức/ngủ hoạt động kết hợp với đồng hồ sinh học 4. Giấc ngủ có thay đổi khi về già? Đối với hầu hết mọi người, nhịp sinh học thay đổi ở ba thời điểm quan trọng trong cuộc sống - thời ấu thơ, thanh thiếu niên và tuổi sơ sinh chưa phát triển nhịp sinh học nên chúng cần tới 18 giờ/ ngày, chia thành nhiều giai đoạn ngắn để ngủ. Nhịp sinh học bắt đầu phát triển khi trẻ được khoảng 4 - 6 tháng tuổi. Lúc đó, khoảng cách giữa các giấc ngủ của trẻ ngày càng lớn tuổi vị thành niên, đa số các bạn trẻ thường đi ngủ muộn. Bạn có thể cảm thấy tỉnh táo hơn vào ban đêm và khó ngủ trước 11 giờ đêm do nồng độ melatonin tăng tiết chậm. Nếu gặp vấn đề về giấc ngủ hoặc thiếu ngủ gây giảm khả năng tập trung trong quá trình học tập, hãy cố gắng ngủ sớm hơn vào buổi già đi, đồng hồ sinh học bắt đầu mất đi tính nhất quán. Người lớn tuổi có xu hướng mệt mỏi sớm hơn vào buổi tối và thức dậy sớm hơn vào buổi sáng. Điều này có thể gây thiếu ngủ và suy giảm nhận thức. Những người mắc các bệnh Alzheimer, sa sút trí tuệ hoặc các bệnh thoái hóa thần kinh khác còn có thay đổi giấc ngủ tồi tệ hơn. 5. Điều gì xảy ra khi cơ chế căng bằng thức/ngủ và đồng hồ sinh học ngừng hoạt động? Mất cân bằng thức/ngủ và rối loạn nhịp sinh học có thể làm đảo lộn các hoạt động sinh hoạt hàng ngày. Bạn có thể cảm thấy buồn ngủ vào ban ngày và tỉnh táo vào ban đêm. Điều này thường xảy ra với người thường xuyên làm việc ca đêm và di chuyển qua nhiều múi giờ khác làm việc nhiều vào ca đêm có thể gây ra mất cân bằng giấc ngủ, các vấn đề về tâm trạng, tăng nguy cơ tai nạn lao động, mất cân bằng nội tiết tố liên quan đến nồng độ cortisol, testosterone và sinh học có thể điều chỉnh được bằng cách tuân theo thời gian ngủ và thức đều đặn, ngủ từ 7 giờ trở lên mỗi đêm, điều chỉnh giờ ăn, lượng caffeine, cân nhắc điều trị bằng liệu pháp ánh sáng. Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng. Nguồn tham khảo XEM THÊM Bóng đèn tiết kiệm năng lượng có thể cản trở giấc ngủ Bạn có nên lo lắng về ánh sáng xanh? Ánh sáng màu nào tốt nhất cho mắt?

đồng hồ sinh học trong ngày